Tôi và 2 người bạn vừa hoàn thành chuyến dạo chơi Maroc trong tháng 6. Chuyến đi rất vui, nhiều kỷ niệm đẹp, nên phải viết review ngay khi còn “nóng hổi” 😊
Thời gian nào đi Maroc là tốt nhất
Chúng tôi tìm hiểu thấy tháng 3 đến tháng 5 là mùa đẹp nhất, khí hậu mát mẻ thuận lợi. Tháng 5 còn có festival hoa ở thung lũng hoa hồng, tháng 3 là mùa cam chín rộ nhất và trái cam ngọt nhất, thực sự rất hấp dẫn. Nhưng bọn tôi nảy ra ý định hơi muộn, nên đã đi vào tuần thứ 2 của tháng 6. Lúc đó cũng chưa nóng, ban ngày chỉ khoảng hơn 30 độ C, đêm khoảng trên dưới 20 độ C tùy thành phố. Nếu lùi lại 1, 2 tuần là nhiệt độ đã tăng lên 5-7 độ C ban ngày nên tôi không recommend đi muộn hơn cuối tháng 5 đầu tháng 6.
Cần lưu ý về tháng Ramadan, là thời điểm quan trọng trong năm của những người theo đạo Hồi. Họ sẽ không ăn uống từ lúc mặt trời mọc đến lúc mặt trời lặn, nên hàng quán cũng đóng cửa nhiều. Năm nay kỳ Ramadan kéo dài tới ngày 14/6, sau đó người dân tổ chức ăn mừng kết thúc lễ Ramadan trong 2 ngày tiếp theo, nên hàng quán lại tiếp tục đóng cửa. Tuy nhiên ở những khu vực trung tâm vẫn có nhà hàng, nhưng đồ chay cũng nhiều hơn đồ mặn, nên cũng không phải là vấn đề nghiêm trọng.
Thủ tục visa
Do ĐSQ Vương quốc Maroc ở Hà Nội, trong Sài Gòn ko có cách nào tự xin được, nên 1 bạn trong nhóm đã bay ra nộp hồ sơ và nhờ người khác ngoài đó nhận hộ và gửi vào. Tuy nhiên khi về rồi thì tụi tôi mới biết ngoài HN có dịch vụ nộp visa hộ, huhu.
Thủ tục tương đối dễ dàng, tương tự như xin visa một số nước khác. Có thể tham khảo ở đây: https://visana.vn/dich-vu/visa-maroc/visa-du-lich-maroc/
Cô nhân viên trực điện thoại người Việt của ĐSQ khá là khó khăn, bọn tôi hỏi thông tin qua điện thoại ko thu được gì, nhưng mấy anh người nước ngoài làm việc trực tiếp ở đó thì rất thân thiện và nhiệt tình. Phí visa thời điểm bọn tôi làm là 545k, cấp sau khi nộp hồ sơ khoảng 12 ngày làm việc, visa có thời hạn 1 tháng tính từ ngày bay.
Chi phí chung – vé máy bay, ăn ở cơ bản, tour sa mạc 3 ngày 2 đêm
Chi phí cho toàn bộ chuyến đi khoảng 45 triệu/ người, trong đó vé máy bay chiếm hơn 1 nửa. Do quyết định đi khá gấp nên việc book vé máy bay bị phụ thuộc vào thời gian làm visa, không có được vé giá tốt. Vé chúng tôi mua là 1100 USD/ người, khứ hồi, transit ở Doha.
Chi phí này bao gồm tour sa mạc 3 ngày 2 đêm giá 190 E/ người.
Bảo hiểm du lịch chúng tôi mua mức cơ bản, 441 VND/ người.
Chúng tôi book phòng trên Airbnb và booking.com, ở homestay hoặc riad (nhà ở truyền thống của người Maroc), chỉ cỡ 35-40USD/ đêm/ phòng. Ưu tiên tìm phòng của nhóm là vị trí thuận lợi, sạch sẽ. Phòng cho 3, 4 người không khó tìm. Kinh nghiệm là phải đọc kỹ các review để tìm hiểu nơi ở có phù hợp với các tiêu chí không. Ba đứa do mê… ăn, nên đã book 1 homestay ở Fes có host là cooking teacher, nhưng cái nhà đó là ác mộng của cả chuyến đi do nhà vệ sinh rất xập xệ. May mắn là chỉ vướng một nơi đó thôi, còn lại đều rất ổn, thậm chí nếu may mắn như chúng tôi, gặp được chủ nhà tốt bụng, thì còn có những kỷ niệm đẹp nữa.
Chi phí ăn ở Maroc rẻ hơn Việt Nam nên khoản này không đáng lo.
Hành trình
Chúng tôi đi 11 ngày và mất trọn vẹn 2 ngày đêm cho bay, ở Casablanca 1 đêm, Marrakech 2 đêm, tham gia tour sa mạc 3 ngày 2 đêm, Fes 1 đêm, Chefchaounen 2 đêm, và quay lại Casablanca 1 đêm để bay về. Nếu có tiếc nuối, thì tôi tiếc không có thời gian 1 đêm ở thành phố cảng Essaouira và thêm 1 đêm ở thành phố xanh Chefchaounen. Nên tôi recommend 1 hành trình khoảng 13 ngày sẽ có nhiều thời gian thưởng thức hơn và đỡ tiếc hơn.
Tổng quan về Maroc trước khi lên đường
Phần này mọi người chắc đều có tìm hiểu của riêng mình. Tôi chỉ note lại một số ý cơ bản thôi.
Maroc là một vương quốc đạo Hồi. Ở đây bạn sẽ thấy chân dung đức vua được treo khá phổ biến ở những vị trí trang trọng. Nhưng bọn tôi cảm thấy đạo Hồi ở xứ này rất hiền lành, không có vấn đề gì phải lo lắng.
Có một trang web nào đó gọi Maroc là xứ sở Nghìn lẻ một đêm. Nhưng không phải vậy. Maroc không liên quan gì đến những vùng đất trong Nghìn lẻ một đêm. Có chăng là cùng chung tôn giáo và tiếng Ả rập mà thôi.
Ngôn ngữ chính thức ở Maroc là tiếng Ả rập, tiếng Berber và tiếng Pháp. Với tôi, dân tộc Berber có vẻ xa lạ, nhưng theo một số liệu thống kê thì có tới 40% người Maroc là dân tộc Berber, một dân tộc đã ở đây từ rất lâu đời với một nền văn hóa phong phú. Maroc là tên gọi theo tiếng Pháp, dân mình cũng quen rồi, tiếng Anh là Morocco. Nếu biết tiếng Pháp, hoặc tiếng Tây Ban Nha, bạn sẽ có nhiều thuận lợi, nhưng nếu không cũng không vấn đề gì. Tiếng Anh, hoặc body language cộng với tờ giấy hoặc màn hình điện thoại để viết các con số khi giao dịch là đủ 😊
Đơn vị tiền tệ của Maroc là Dirham, với tỷ giá ở thời điểm bọn tôi đi khoảng 1 Dirham ~ 2450 VND. Ngoài ra bạn có thể sử dụ Euro, 1E ~ 11 Dirham. Bọn tôi mang Euro và USD sang đây đổi ở sân bay và các điểm đổi tiền địa phương, cần lưu ý so sánh về thuế tại các điểm đổi tiền để có tỷ giá tốt nhất.
Nếu đi đúng mùa du lịch, thì phần quần áo khá gọn nhẹ. Không cần kín đáo quá, vì tụi dân Tây du lịch bên này vẫn quần sooc áo ba lỗ như thường, nhưng theo tôi cũng không nên quá nổi bật với dân địa phương. Váy áo đơn giản, thêm 1 áo khoác mỏng và khăn đề phòng đêm lạnh là ổn.
Kem chống nắng là tối cần thiết nếu bạn không muốn có một làn da châu Phi, do bên này nắng là đặc sản, chói chang từ sáng tới chiều, tỷ lệ mưa mỗi ngày luôn là 0%, và mặt trời đến 8 rưỡi tối mới chịu lặn.
Nếu có thể, bạn cần dự trữ một số đồ ăn khô gọn nhẹ như các loại hạt, vì thời gian di chuyển khá nhiều. Bọn tôi chủ quan định sang đó mua, nhưng rồi thấy đồ khô ở đây thu hút nhiều ruồi nên đành… nhịn đói 😀
Sa mạc, trời xanh, nước cam, mèo và hoa. Hay những khám phá của tôi về Maroc.
- Thời tiết: Nếu ở phía bắc, gần Địa Trung Hải và châu Âu, Maroc có những vùng mát mẻ, đồi cỏ xanh mướt, sông hồ trong vắt như ngọc, thì phía nam gần sa mạc Sahara, ngăn chia với miền bắc bởi dãy núi Atlas, thực sự là châu Phi với khí hậu khô nóng. Đi đường cả ngày cảm giác héo cả người 😀 Vấn đề lớn của chúng tôi là da và tóc đều trở nên rất khô, mấy loại dưỡng da dịu nhẹ mang theo không có tác dụng. Đêm đến trời mát mẻ, dễ chịu hơn nhiều, có nơi chỉ 16, 17 độ C.
Vì nắng và khô, nên bầu trời luôn luôn đẹp, đến đâu cũng xanh biếc một màu, rất hoàn hảo để… chụp ảnh 😊
- Cảnh vật: Đất nước Maroc đẹp hơn cả tụi mong đợi rất nhiều, phong cảnh rất phong phú. Phần này để mỗi người tự cảm nhận nhưng với tôi, tôi thật sự enjoy mọi thứ đã gặp suốt hành trình: biển, núi, đồng bằng, sa mạc, thành phố, sông, hồ. Nếu là người yêu hoa, bạn sẽ rất hạnh phúc được ngắm nhìn những cánh đồng hoa đủ màu sắc trải bên đường. Sau chuyến này, tôi yêu hoa poppy hơn hẳn vì sắc đỏ duyên dáng của chúng rất nổi bật dưới ánh mặt trời Maroc. Có những cánh đồng mà hoa poppy thống trị, rực rỡ ngút tầm mắt, rung rinh ngây thơ làm trái tim tôi hết sức cảm động 😛
- Con người: Trước khi lên đường, chúng tôi hơi lo lắng vì đọc nhiều review khuyên nên hết sức cẩn thận đề phòng móc túi, cướp giật, xin đểu, nên trở về nhà trước 9h tối. Nhưng thực tế trong chuyến đi, chúng tôi rất có cảm tình với người dân Maroc. Họ thân thiện, tươi cười. Nhiều người gặp trên đường cứ chào hỏi và nói “Welcome”. Lúc đầu cả bọn đề phòng không đáp lại, nhưng sau thì cũng chào lại họ và cả hai bên đều rất vui vẻ. Có nhiều người nhiệt tình giúp đỡ chúng tôi: những thành viên trong homestay chúng tôi ở, nhân viên khách sạn, người bán hàng. Ví dụ hỏi thăm 1 anh bán hoa quả, nhưng anh này không biết tiếng nước ngoài, thì ông hoa quả và mấy ông bán hàng bên cạnh, và cả một anh khách đi đường đều xúm vào giúp, ông hoa quả còn định đóng cửa hàng để dẫn mấy đứa đến chỗ cần tìm nữa. Cũng có một kỷ niệm xấu với một cô bé dẫn đường và đòi trả công, nhưng không ảnh hưởng nhiều đến thiện cảm của chúng tôi với dân Maroc.
Còn việc không nên về muộn, thì tôi thấy không đúng. Có thể ở những nơi vắng vẻ nên cẩn thận hơn, chứ gần các trung tâm, 8, 9 giờ tối mọi người đổ ra đường rất đông và vui chơi đến nửa đêm. Bọn tôi bị jetlag hoặc mệt do đi xe nhiều nên bỏ lỡ mấy buổi tối dạo phố, cũng tiếc lắm.
- Ăn uống: Cả 3 đứa đều thấy nhiều review khen đồ ăn ở đây ngon, đặc biệt là thịt nướng. Nhưng chắc không hợp gu nên sau 4, 5 ngày là cả ba đều ngán đồ ăn với gia vị đặc trưng dậy mùi nghệ và bột thì là của Maroc, và nhớ da diết đồ ăn Việt, chưa bao giờ đi xa mà nhớ thế. Món gì họ cũng cho loại gia vị đó, bánh mỳ khai vị khô khốc, thịt cũng khô chứ không juicy như vẫn quen ở nhà. Cho nên cả bọn ăn hoa quả nhiều hơn thịt và hoàn toàn không lo bị tăng cân 😀
Đấy là nói về bữa chính thôi. Chứ hoa quả và nước cam thật là thiên đường. Cherry tươi mới hái giá chỉ khoảng 40k VND/ ký, chưa bằng 1/10 giá ở VN. Các loại hoa quả còn lại cũng rẻ và đừng coi thường loại nào hết, có thể màu sắc không thật đẹp, nhưng đều ngon ngọt tươi lành.
Nước cam Maroc là tình yêu mới của tôi. Những 5 quả cam cho một ly nước cam, và khi bạn nhắc người bán đừng cho đường, họ đều tự hào là nước cam ở đây không cần đường. Nước đặc sánh, thơm lừng, chua ngọt vừa đủ, ngon vô cùng. Ngày nào bọn tôi cũng làm vài ly, uống nhiều hết cỡ cho đỡ tiếc nuối trước khi rời khỏi xứ sở nước cam này.
- Vệ sinh: Là một vấn đề khá đáng kể vì đường phố ở đây khá bẩn, nhiều phân súc vật, rác rưởi bừa bãi. Tuy sáng sớm có người dọn sạch bong nhưng sau nửa buổi sáng là sẽ có một mùi hết sức đặc trưng bắt đầu bay lên và “quấn quít” cả ngày. Thức ăn ngoài chợ có khá nhiều ong bám vào, có thể cả ruồi nữa, nên bọn tôi không dám mua. Trong nhà hàng có thể khuất mắt trông coi nhưng bọn tôi may mắn không gặp vấn đề gì. Nhà vệ sinh công cộng nói chung không đến nỗi nào, luôn có nhân viên đưa giấy và thu tiền (1-2 Dirham), nên không phải quá lo lắng.
- Shopping: Nếu biết mặc cả, bạn có thể mua được những món đồ ưng ý với giá rẻ ngạc nhiên. Ví dụ một cái túi da cỡ vừa vừa, xách đi làm được giá khoảng 500k, một đôi dép da xỏ ngón khoảng 125k, một cái khăn vuông xinh xinh trùm tóc được, dệt bởi người Berber giá 50k. Tính tôi khá gà với việc mặc cả, chứ người bạn đồng hành tiến bộ hết sức nhanh và đã giúp cả bọn gặt hái được nhiều món rất hài lòng. Kinh nghiệm là trả 1 nửa giá hoặc thậm chí 1/3 để mở đầu cuộc thương lượng.
Những sản phẩm truyền thống của Maroc đều đặc sắc và không đắt: dầu hoa hồng, dầu hoa cam, đồ da thủ công, thảm, khăn, thảo mộc khô. Đồ ở Fes và Chefchaounen chất lượng hơn, ở Marrakech khá là hàng chợ.
Cách bán hàng ở đây cũng khá hiền hòa. Phần lớn người bán hàng (cũng như những người làm dịch vụ khác) là đàn ông do đặc trưng văn hóa, họ rất khéo léo trong việc chào mời, mặc cả. Nhưng nếu không thuận mua vừa bán thì cũng chia tay nhau hòa bình chứ không mặt nặng mày nhẹ gì cả.
- Phương tiện di chuyển: Phần này cần được high-light một chút vì di chuyển tốn khá nhiều thời gian. Ngoài 2 chuyến bay đi về (chiếm trọn vẹn 2 ngày đêm), bọn tôi di chuyển giữa các thành phố bằng tàu và xe bus, trừ tour sa mạc đi xe riêng. Tổng cộng chúng tôi đã trải qua khoảng 1800km đường bộ, có ngày lênh đênh trên đường hơn 12 tiếng, đi 450km, có mấy lần vì di chuyển mà trong suốt 20 tiếng chỉ lót dạ được ít hoa quả. Bạn sẽ có thể có vòng 2 phẳng phiu mơ ước nhưng vòng 3 thì óp đi đáng kể do ngồi trên tàu xe quá lâu 😀
Taxi ở đây cũ kỹ, nhiều xe không có đai an toàn, ghế bung cả lò xo, nhưng được cái giá rẻ.
Tàu cũ nhưng cũng ok, nhưng xe bus thì bẩn và hôi khủng khiếp, không điều hòa, chỉ có gió mát chút xíu mỗi khi xe dừng đón khách. Chuyến xe bus đi từ Chefchaounen về Casablanca kéo dài 7 tiếng rưỡi không nghỉ là chuyến xe “kinh hoàng” nhất trong đời tôi.
Vì vậy bọn tôi có tiếc, nếu có thời gian nghiên cứu trước kỹ hơn, thì sẽ bay về từ Fes chẳng hạn, để không có chuyến đi nào trên phương tiện công cộng quá 4 giờ.
- Tour sa mạc: Tour này tôi tách ra nói riêng, vì sa mạc để lại ấn tượng sâu đậm trong tôi. Dù di chuyển suốt 2 ngày 1 đêm mới tới Sahara, rồi từ đó đến Fes trọn một ngày nữa, nhưng bầu trời sao ở Sahara là bầu trời sao đẹp nhất tôi từng thấy.
Chúng tôi may mắn tìm được công ty này: http://www.moroccovacationtour.com/ và thuê Private tour của họ, giá 190E/ người, di chuyển bằng xe địa hình 5 chỗ chất lượng rất tốt. Rachid, người hướng dẫn viên, cũng là đồng chủ công ty, rất cool, nhiệt tình, thân thiện. Trước khi đi, cả ba khá lo lắng về vấn đề an toàn rồi vệ sinh trong đêm ở sa mạc. Nhưng thực tế rất tốt, lều trại còn mới, sạch sẽ, đồ ăn ngon, vệ sinh, và hết sức an toàn. Trải nghiệm về chuyến cưỡi lạc đà đi vào Sahara cũng tốt, tuy bạn lạc đà chở tôi hơi dramatic nên làm tôi lắc lư hơi nhiều. Nên lưu ý trang phục khi cưỡi lạc đà làm sao để thoải mái nhất, vì ngồi khoảng 45 phút thôi mà chúng tôi cảm thấy khá mỏi và ê ẩm.
Hơi lạc đề một chút, là sau chuyến cưỡi lạc đà bọn tôi thấy lạc đà rất tinh khôn, quý con người, như là loài chó vậy, nên khá là thương các bạn ấy phải làm công việc rất vớ vẩn này. Lần sau bọn tôi sẽ tránh không sử dụng các dịch vụ liên quan đến động vật nữa.
- Mèo: Mèo hoang tràn ngập trên đường phố Maroc và chung sống khá hòa bình với dân cư. Dân ở đây có thể cho mèo ăn, nếu mèo mẹ sinh con họ sẽ cho nó 1 cái hộp lót vải và để sữa ở bên cạnh. Tôi thích mèo nên nhìn bọn nó nằm ngồi ngổn ngang dọc đường khá thú vị.
- Hoa hồng: Rất tiếc mùa hoa hồng ở thung lũng nổi tiếng El Kenaa M’Goona đã kết thúc 2 tuần trước khi bọn tôi đến, nhưng vài bông hoa còn sót lại vẫn còn nguyên mùi hương hoa hồng sa mạc thần thánh. Bọn tôi mua dầu hoa hồng ở đây và thực sự chưa thấy sản phẩm nào từ hoa hồng có hương thơm tự nhiên, tinh khiết đến thế.
Hình ảnh chuyến đi tôi đã up khá nhiều ở các post trước. Nên tôi kết thúc review bằng bức ảnh này, designed by Hải. Nó diễn tả rất đúng cảm giác hạnh phúc, biết ơn, vui vẻ, hơi điên khùng một chút của chuyến chu du đất nước Maroc xinh đẹp.
Ăn trưa ở một quán bình dân y như trên những chuyến xe đường dài ở VN. Đông khách du lịch. Đồ ăn hết sức là khô.
tungcuong 